Revisi per 17 Februari 2008 16.30 sunting 82.171.54.179 (bicara) Terjemahkan alinea ke-11 ← Revisi sebelumnya		Revisi per 18 Februari 2008 20.07 sunting balikkan Vyasa (bicara \| kontrib) 128 suntingan Terjemahkan alinea ke-12 Revisi selanjutnya →
Baris 38: Dan keutamaan berganjaran! O, o, o! Saya sejak 17 tahun tengkulak kopi – Lauriergracht, no. 37 – dan karenanya pernah mengalami hal semacam itu, tapi sungguh sulit menahan diri, kalau melihat kebenaran diputarbalikkan. Keutamaan berganjaran? Apa ini bukannya menjadikan keutamaan semacam barang dagangan? Tidak seperti itu di dunia nyata, dan bagus karena hal itu tidak seperti itu di dunia. Karena apa gunanya lalu, kalau keutamaan mendapat imbalan? Sampai mana berbagai kebohongan besar itu selalu dibuat-buat? Ambil contohnya Lukas, pegawai gudang, yang sudah bekerja sejak dari jaman ayah Last & Co – perusahaannya waktu itu bernama Last & Meyer, tetapi keluarga Meyer sudah lama tidak ada lagi – dia patut dijadikan teladan. Tidak pernah ada satu biji kopi pun hilang, dia selalu tekun ke gereja, dan tidak pernah minum alkohol. Kalau ayah mertua saya ada di Driebergen <ref>nama tempat di Belanda</ref>, dijaganya rumah, uang, dan segalanya. Pernah sekali dia menerima kebanyakan 17 gulden, dan, dikembalikannya uang tersebut. Dia sekarang sudah tua dan menderita asam urat, dan tidak bisa lagi bekerja. Sekarang dia tidak punya apa-apa, karena kegiatan kami banyak, dan kami memerlukan anak-anak muda. Memang, menurut saya Lukas sangat pantas dicontoh, tapi apa dia mendapat imbalan? Apa datang pangeran yang memberinya permata, atau malaikat yang menyemir rotinya? Tentu saja tidak! Dia miskin, dan tetap saja miskin, dan memang sudah semestinya demikian. ''Saya'' tidak dapat membantunya – karena kami memerlukan anak-anak muda, karena begitu banyak kegiatan saat ini – tetapi bahkan kalau semisalnya ''bisa'', apa gunanya lalu, kalau sekarang di masa tuanya hidupnya jadi mudah? Lalu semua pegawai gudang mengikuti contohnya, dan juga siapa saja, pasti bukan maksud Tuhan tentunya, karena lalu tidak ada lagi ganjaran istimewa bagi orang-orang saleh di akhirat. Tapi dalam teater segala hal diputarbalikkan ... semuanya kebohongan! 12: Daar is bij-voorbeeld Lucas, onze pakhuisknecht, die reeds bij den vader van Last & Co heeft gewerkt – de firma was toen Last & Meijer, maar de Meijers zijn er lang uit – dàt was dan toch wel een deugdzaam man. Geen boon kwam er ooit te-kort, hij ging stipt naar de kerk, en drinken deed hij niet. Als mijn schoonvader te Driebergen was, bewaarde hij het huis, en de kas, en alles. Eens heeft hij aan de Bank zeventien gulden te veel ontvangen, en, hij bracht ze terug. Hij is nu oud en jichtig, en kan niet meer dienen. Nu heeft hij niets, want er gaat veel bij ons om, en we hebben jong volk noodig. Welnu, ik houd dien Lucas voor zeer deugdzaam, maar wordt hij nu beloond? Komt er een prins die hem diamanten geeft, of een fee die hem boterhammen smeert? Waarachtig niet! Hij is arm, en blijft arm, en dit moet ook zoo wezen. ''Ik'' kan hem niet helpen – want we hebben jong volk noodig, omdat er zooveel bij ons omgaat – maar al ''kon'' ik, waar bleef zijn verdienste, als hij nu op zijn ouden dag een gemakkelijk leven leiden kon? Dan zouden alle pakhuisknechts wel deugdzaam worden, en iedereen, hetgeen Gods bedoeling niet wezen kan, omdat er dan geen bijzondere belooning voor de braven overbleef hier-namaals. Maar op een tooneel verdraaien ze dat... alles leugens! 13:''Ik'' ben ook deugdzaam, maar vraag ik hiervoor belooning? Als mijn zaken goed gaan – en dit doen ze – als mijn vrouw en kinderen gezond zijn, zoodat ik geen gemaal heb met dokter en apteker... als ik jaar-in jaar-uit een sommetje kan terzijde leggen voor den ouden dag... als Frits knap opgroeit, om later in mijn plaats te komen als ik naar Driebergen ga... zie, dan ben ik heel tevreden. Maar dit alles is een natuurlijk gevolg van de omstandigheden, en omdat ik op de zaken pas. Voor mijn deugd eisch ik niets. En dat ik toch deugdzaam bèn, blijkt uit mijn liefde voor de waarheid. Deze is, na mijn gehechtheid aan het geloof, mijn hoofdneiging. En ik wenschte dat ge hiervan overtuigd waart, lezer, omdat het de verontschuldiging is voor 't schrijven van dit boek.

Max Havelaar/Bab 1: Perbedaan antara revisi