dalam bahasa Sawu; t mendjadi ts dalam bahasa Howa djika men-dahului i, misalnja dalam kata tsídika (= tilik, (memandang) dalam bahasa Indonésia purba); t mendjadi k dalam beberapa bahasa Indonésia sekarang, menurut Aymonier dan Cabatan antara lain dalam bahasa Cam djika mendahului l, misalnja dalam kata klaw (= tiga) jang sama artinja dengan kata tělu dalam bahasa Indonésia purba, t mendjadi x dalam beberapa hal dalam dialék bahasa Formosa, misal-nja dalam kata xe (= tai (lumpur) dalam bahasa Indonésia purba); t mendjadi h dalam beberapa bahasa Indonésia sekarang, misalnja dalam kata pihu (= pitu (tudjuh dalam bahasa Indonésia purba) dalam bahasa Kamberi; bunji t mendjadi bunji cerebral dalam beberapa bahasa Indonésia, misalnja dalam beberapa hal dalam bahasa Madura; t mendjadi s dalam bahasa Bolaang-Mongondou djika ber-hubungan dengan i, misalnja dalam kata kulis (= kulit dalam bahasa Indonésia purba).
III. Bunji t dalam bahasa Indonésia purba tak dibunjikan dalam beberapa bahasa Indonésia sekarang, misalnja dalam kata uli (= kulit dalam bahasa Indonésia purba) dalam bahasa Nias.
110. Bunji d dalam bahasa Indonésia purba.
I. Bunji itu dalam banjak bahasa Indonésia sekarang tak berubah. Kata dagaŋ (orang asing) dalam bahasa Indonésia purba terdapat djuga dalam bahasa Djawa kuno, bahasa Toba, dsb. dan mendjadi daga dalam bahasa Bima, dsb.
II. Bunji d mendjadi pada achir kata dalam beberapa bahasa Indonésia sekarang, misalnja dalam kata hañut dalam bahasa Malaya (= añut (arus) dalam bahasa Indonésia purba); bunji d mendjadi dh dalam beberapa hal dalam bahasa Madura, djadi kata damar dalam bahasa Indonésia purba mendjadi dhamar dalam bahasa Madura; d mendjadi bunji cerebral dalam beberapa bahasa Indonésia sekarang; d mendjadi r dalam beberapa bahasa Indonésia, sekarang misalnja dalam bahasa Bugis djika mengikuti n, djadi kata linduŋ (naung) dalam bahasa Indonésia purba mendjadi linruŋ dalam bahasa Bugis.
III. Bunji d dalam bahasa Indonésia purba hilang dalam beberapa bahasa Indonésia sekarang. Kata tanduk dalam bahasa Indonésia purba misalnja mendjadi tonu dalam bahasa Kulawi.
111. Bunji n dalam bahasa Indonésia purba.
I. Bunji itu masih terdapat dalam sebagian besar bahasa Indonésia sekarang. Kata anak dalam bahasa Indonésia purba misalnja terdapat
44
